Sexual Harassment: ມຸກຕະຫຼົກທາງເພດສ້າງສຽງຫົວໃດ! ແຕ່ເຮົາຄວນຍອມຮັບ ຫຼື ບໍ່?

ປະຕິເສດບໍ່ໄດ້ວ່າ ອາລົມຕະຫຼົກເປັນສິ່ງທີ່ສ້າງສຽງຫົວໃຫ້ກັບເຮົາໄດ້ຢູ່ເລື້ອຍໆ ແຕ່ວ່າໃນບາງກາລະ ບາງສະຖານະການ, ການໃຊ້ມຸກຕະຫຼົກກໍໄດ້ສະທ້ອນເຖິງການເລືອກປະຕິບັດຕໍ່ກັບຜູ້ອື່ນໃນສັງຄົມໄດ້ເຊັ່ນກັນ. ເລື່ອງນີ້ເປັນສິ່ງທີ່ຄົນທົ່ວໄປມັກແນມຂ້າມ ເຊັ່ນ: ມຸກຕະຫຼົກກ່ຽວກັບຮ່າງກາຍ, ມຸກຕະຫຼົກເລື່ອງເພດ ຫຼື ມຸກຕະຫຼົກແບ່ງແຍກເຊື້ອຊາດເປັນຕົ້ນ. ການສ້າງມຸກຕະຫຼົກເຫຼົ່ານີ້ຂຶ້ນມາ ບາງຄັ້ງເປັນການຜະລິດຊໍ້າຄ່ານິຍົມການແບ່ງແຍກທາງເພດ, ເຮັດໃຫ້ດ້ອຍຄ່າ ຫຼື ໝິ່ນປະໝາດເຊື້ອຊາດ ອາດຖືເປັນການຄຸກຄາມຢ່າງໜຶ່ງ. ໂດຍໃນບົດຄວາມນີ້ຈະຊີ້ໃຫ້ເຫັນວ່າ ມຸກຕະຫຼົກເຫຼົ່ານີ້ ໂດຍສະເພາະແມ່ນມຸກຕະຫຼົກທາງເພດ ສາມາດສ້າງຄວາມຂຸ່ນເຄືອງໃຈໃຫ້ກັບຜູ້ຟັງ ຫຼື ເປັນການທຳຮ້າຍຈິດໃຈຜູ້ອື່ນໄດ້. ດັ່ງນັ້ນ ການສ້າງມາລະຍາດທາງສັງຄົມໃໝ່ກ່ຽວກັບການຫຼິ້ນມຸກຕະຫຼົກເຫຼົ່ານີ້ ຈຶ່ງບໍ່ແມ່ນການຈຳກັດເສລີພາບໃນການສື່ສານ ແຕ່ເປັນສິ່ງທີ່ສະທ້ອນໃຫ້ເຫັນວ່າ ຄົນໃນສັງຄົມໃຫ້ຄວາມເຄົາລົບໃນສັກສີຄວາມເປັນມະນຸດຂອງບຸກຄົນອື່ນ.

ຕາມທິດສະດີຂອງ ຊິກມັນ ຟຣອຍ (Sigmund Freud) ນັກປະສາດວິທະຍາຊາວອອສເຕຣຍ ຜູ້ວາງຮາກຖານຂອງວິຊາຈິດວິເຄາະທີ່ຍັງຄົງນຳໃຊ້ມາຮອດປັດຈຸບັນ, ການເລົ່າເລື່ອງຕະຫຼົກເປັນເຄື່ອງມືສະແດງອອກເຖິງຄວາມເປັນສັດຕູ ໂດຍໄດ້ອະທິບາຍໄວ້ວ່າ ການເຮັດໃຫ້ສັດຕູຂອງເຮົາຮູ້ສຶກດ້ອຍຄ່າ, ຮູ້ສຶກວ່າໂຕນ້ອຍລົງ, ຕໍ່າຊ້າ, ໜ້າລັງກຽດ (ດ້ວຍການເຮັດໃຫ້ເຂົາເຈົ້າກາຍເປັນໂຕຕະຫຼົກ), ເຮົາຈະຮູ້ສຶກມ່ວນຊື່ນເບີກບານໃຈ ແລະ ຮູ້ສຶກເຖິງໄຊຊະນະທີ່ເຮົາມີຕໍ່ເຂົາເຈົ້າ ແລະ ໂດຍສະເພາະຢ່າງຍິ່ງເມື່ອມີບຸກຄົນທີສາມມາຮ່ວມເປັນພະຍານດ້ວຍການຮ່ວມຫົວໄປກັບເຮົາ. ດັ່ງນັ້ນ, ຕະຫຼົກລາມົກສາມາດໃຊ້ເປັນເຄື່ອງມືຄຸກຄາມບຸກຄົນ ຫຼື ກຸ່ມບຸກຄົນ (ແມ່ຍິງ) ໃນລະຫວ່າງເພື່ອນຮ່ວມງານດ້ວຍກັນເອງ ແລະ ຜູ້ຟັງເລື່ອງຕະຫຼົກກໍເບິ່ງຄືວ່າຈະມີບົດບາດສຳຄັນໃນແງ່ທີ່ວ່າ ການຫົວໄປກັບເລື່ອງຕະຫຼົກນັ້ນເປັນການຢືນຢັນຄ່ານິຍົມ, ທັດສະນະຄະຕິທີ່ສະແດງອອກບໍ່ວ່າຈະເປັນທາງຄວາມຄິດ ຫຼື ຄວາມຮູ້ສຶກ ໃນເລື່ອງຕະຫຼົກນັ້ນເອງ. ຕະຫຼົກເລື່ອງເພດອາດຖືກນຳມາໃຊ້ພ້ອມກັນເພື່ອກໍ່ກວນບຸກຄົນ ຫຼື ກຸ່ມ ຂະນະທີ່ເຊື່ອມໂຍງກັບຜູ້ອື່ນ. ໃນລັກສະນະນີ້, ຜູ້ຊົມຈະກາຍເປັນອົງປະກອບສຳຄັນຂອງອາລົມຕະຫຼົກທີ່ມີຄວາມເອນອຽງ ໂດຍການຫົວຂອງຜູ້ຊົມໄດ້ຢືນຢັນມຸມມອງທາງເພດທີ່ສະແດງອອກໃນເລື່ອງຕະຫຼົກນັ້ນເອງ.

ໃນປະເທດຕາເວັນຕົກ, ການສຶກສາກ່ຽວກັບເລື່ອງຕະຫຼົກຍຸກຕົ້ນໆ, Alans Reynolds Thompson ສ້າງຂັ້ນໄດຕະຫຼົກຂຶ້ນໂດຍຈັດແບ່ງລຳດັບຂັ້ນຕ່າງໆຂອງເລື່ອງຕະຫຼົກໄວ້ 6 ຂັ້ນຄື: ຂັ້ນ 1 ຄວາມລາມົກອະນາຈານ, ຂັ້ນ 2 ເຄາະຮ້າຍທາງຮ່າງກາຍ, ຂັ້ນ 3 ກົນໄກຂອງໂຄງເລື່ອງ, ຂັ້ນ 4 ໄຫວພິບຄຳຄົມ, ຂັ້ນ 5 ຄວາມບໍ່ສອດຄ່ອງຂອງຕົວລະຄອນ ແລະ ຂັ້ນ 6 ຕະຫຼົກທາງຄວາມຄິດ ແລະ ສຽດສີ. ຈະເຫັນໄດ້ວ່າ ຄວາມລາມົກອະນາຈານທີ່ເປັນເລື່ອງຕະຫຼົກກ່ຽວກັບເພດຖືກຈັດເປັນເລື່ອງຕະຫຼົກຂັ້ນຕໍ່າສຸດ. ມົວ (Moore) ແລະ ຄົນອື່ນໆ ອະທິບາຍກ່ຽວກັບເລື່ອງຕະຫຼົກລາມົກວ່າ ແກ່ນແທ້ຂອງມັນແມ່ນການທີ່ສັງຄົມມີບັນທັດຖານຕໍ່ກັບແມ່ຍິງວ່າເປັນຕົວຜູ້ຖືກກະທຳທາງເພດ. ຕະຫຼົກເລື່ອງເພດ (sexual jokes) ເປັນເຄື່ອງມືໜຶ່ງທີ່ຜູ້ຊາຍສະແດງຄວາມກົດຂີ່ຕໍ່ແມ່ຍິງໃນທາງເພດ ສະແດງເຖິງອະຄະຕິໃນເລື່ອງເພດ ເພາະໃນເລື່ອງຕະຫຼົກເຫຼົ່ານັ້ນ ແມ່ຍິງມັກເປັນຝ່າຍທີ່ຖືກຫົວຂວັນ.

ງານວິໄຈຂອງ Amy Richlin ສາດສະດາຈານຈາກຄະນະສິລະປະຍຸກຄລາດສິກ ຢູ່ມະຫາວິທະຍາໄລແຄລິຟໍເນຍ ເຊິ່ງຕີພິມໃນປີ 1992 ລະບຸວ່າ ຕະຫຼົກເລື່ອງເພດມັກຖືກວິເຄາະວ່າເປັນການສະທ້ອນການຍອມຮັບຂອງສັງຄົມໃນການສະແດງອອກທາງເພດ ແລະ ການກະທຳທາລຸນຮຸນແຮງຕໍ່ແມ່ຍິງ. ມຸກຕະຫຼົກເລື່ອງເພດມີສ່ວນສຳພັນກັບຄວາມກັງວົນ ແລະ ຄວາມຮູ້ສຶກເປັນປະຕິປັກທີ່ຜູ້ຊາຍມີຕໍ່ແມ່ຍິງ. ໃນຫຼາຍສະຖານະການທີ່ຜູ້ຊາຍຮູ້ສຶກວ່າແມ່ຍິງເກັ່ງກວ່າ, ພວກເຂົາຈຶ່ງສ້າງມຸກຕະຫຼົກຂຶ້ນມາເພື່ອໃຫ້ແມ່ຍິງຮູ້ສຶກດ້ອຍຄ່າ ໂດຍເຮັດໃຫ້ແມ່ຍິງກາຍເປັນໂຕຕະຫຼົກ. ການເລົ່າເລື່ອງຕະຫຼົກລາມົກເຮັດໃຫ້ຜູ້ຊາຍຮູ້ສຶກວ່າ ຕົວເອງເປັນຝ່າຍຄວບຄຸມ ແລະ ເພີ່ມຄວາມນັບຖືໃນຕົນເອງ (self-esteem).

ແນວໃດກໍຕາມ, ເມື່ອຍຸກສະໄໝປ່ຽນໄປ ການໃຊ້ມຸກຕະຫຼົກເລື່ອງເພດບໍ່ແມ່ນເປັນແຕ່ເລື່ອງຕະຫຼົກສ້າງສຽງຫົວເທົ່ານັ້ນ ແຕ່ຈັດເປັນການຄຸກຄາມທາງເພດດ້ວຍວາຈາຮູບແບບໜຶ່ງ. ໃນສັງຄົມຕາເວັນຕົກ ການເລົ່າເລື່ອງຕະຫຼົກລາມົກໃນບ່ອນເຮັດວຽກກໍ່ໃຫ້ເກີດສະພາບແວດລ້ອມທີ່ເປັນປະຕິປັກ (hostile environment). ງານວິໄຈເລື່ອງການລະເມີດທາງເພດ ແລະ ຜົນກະທົບຕໍ່ສຸຂະພາບທີ່ມີຕໍ່ແມ່ຍິງໃນມະຫາວິທະຍາໄລອິລິນອຍສ໌ຕາເວັນຕົກ ພົບວ່າ ກຸ່ມຕົວຢ່າງ 53.5% ຈາກ 198 ຄົນ ລະບຸວ່າ ການເລົ່າເລື່ອງຕະຫຼົກລາມົກອະນາຈານໃຫ້ຟັງ ຈັດເປັນການຄຸກຄາມທາງເພດຢ່າງໜຶ່ງ.

ການສຳຫຼວດໃນສະຫະລັດອາເມລິກາຂອງ The New York Times Surveyed ລາຍງານໂດຍ Leah Fessler ຖາມຜູ້ຊາຍທີ່ເຮັດວຽກເຕັມເວລາ 615 ຄົນໃນສະຫະລັດອາເມລິກາວ່າ ເຄີຍເລົ່າເລື່ອງລາວ ຫຼື ຕະຫຼົກທາງເພດທີ່ບາງຄົນອາດຄິດວ່າເປັນການຄຸກຄາມ ຫຼື ບໍ່ ເຊິ່ງ 19% ຕອບວ່າ ເຄີຍ. ທັງນີ້ການເລົ່າເລື່ອງຕະຫຼົກລາມົກກ່ຽວກັບເພດ ຖືເປັນການຄຸກຄາມທາງເພດ (ດ້ວຍວາຈາ) ຢ່າງໜຶ່ງໃນສະຫະລັດອາເມລິກາພາຍໃຕ້ກົດໝາຍສິດທິພົນລະເມືອງປີ 1964.

ອີງຕາມເອກະສານຂອງອົງການສະຫະປະຊາຊາດ, ການສະແດງຄວາມເຫັນ, ເລົ່າເລື່ອງຕະຫຼົກ ຫຼື ການສຽດສີກ່ຽວກັບເລື່ອງທາງເພດໂດຍທີ່ບໍ່ເປັນທີ່ຍິນດີ ຖືວ່າເປັນການຄຸກຄາມທາງເພດແບບເບົາບາງ ເຊິ່ງພຶດຕິກຳດັ່ງກ່າວນີ້ຖ້າຫາກຍັງສືບຕໍ່ດຳເນີນຕໍ່ໄປ ສາມາດສ້າງສະພາບແວດລ້ອມຂອງການແລກປ່ຽນຜົນປະໂຫຍດທາງເພດ (Quid pro duo) ຫຼື ສະພາບແວດລ້ອມທີ່ເປັນປະຕິປັກໃນບ່ອນເຮັດວຽກໄດ້.

ຈາກການສັງເກດການສະແດງຄວາມເຫັນໃນໂພສທີ່ກ່ຽວຂ້ອງກັບປະເດັນການຄຸກຄາມທາງເພດໃນທາງອອນລາຍ, ໃນປັດຈຸບັນ ສັງຄົມລາວຍັງມີການຍິນດີ ແລະ ຫົວມ່ວນກັບມຸກຕະຫຼົກເລື່ອງເພດ ໂດຍສ່ວນໃຫຍ່ຍັງບໍ່ເຫັນວ່າ ຕະຫຼົກລາມົກເລື່ອງເພດເປັນການຄຸກຄາມທາງເພດ ແຕ່ເຫັນວ່າເປັນເລື່ອງມ່ວນຊື່ນເພື່ອຜ່ອນຄາຍຄວາມເຄັ່ງຄຽດ. ງານວິໄຈເລື່ອງການຄຸກຄາມທາງເພດໂດຍ Soonthornpasuch ເມື່ອປີ 2007 ພົບວ່າ ກຸ່ມຕົວຢ່າງເອງຄິດວ່າຕະຫຼົກລາມົກບໍ່ເປັນການຄຸກຄາມທາງເພດ ປະເດັນນີ້ຜູ້ຂຽນວິເຄາະວ່າ ພວກເຂົາຍັງຂາດຄວາມຮັບຮູ້ວ່າການຄຸກຄາມທາງເພດບໍ່ແມ່ນພຽງແຕ່ການກະທຳທີ່ໂຈ່ງແຈ້ງເຊັ່ນ: ການລວນລາມ, ເຮັດອະນາຈານ ຫຼື ການຂົ່ມຂືນເທົ່ານັ້ນ ແຕ່ຍັງລວມໄປເຖິງການຄຸກຄາມທາງເພດດ້ວຍວາຈາ ນັບຕັ້ງແຕ່ການເວົ້າຈາ, ການວິພາກວິຈານສະລີລະຮ່າງກາຍ, ການແຕ່ງກາຍ ທີ່ສໍ່ໄປທາງເພດ, ການເວົ້າຈາສອງແງ່ສອງງ່າມ, ການເລົ່າເລື່ອງຕະຫຼົກລາມົກໃຫ້ຟັງ ເຊິ່ງຕາມທິດສະດີຂອງ ຟລອຍແລ້ວ ຕະຫຼົກເລື່ອງເພດຈັດເປັນການທົດສອບຢ່າງໜຶ່ງຂອງຜູ້ຄຸກຄາມທາງເພດ. ໃນນັ້ນ ການຕອບສະໜອງຕໍ່ມຸກຕະຫຼົກທາງບວກ (ເຊັ່ນ ການຫົວຢ່າງມ່ວນຊື່ນ) ຈະຖືກຕີຄວາມເປັນສັນຍານຂອງການມີໃຈໃຫ້ ເຊິ່ງຈະນຳໄປສູ່ການຄຸກຄາມໃນຂັ້ນຕໍ່ໄປ (ທີ່ຮຸນແຮງຂຶ້ນ).

ສະນັ້ນແລ້ວ, ການນຳສະເໜີເລື່ອງຂອງການຄຸກຄາມທາງເພດໃຫ້ເປັນເລື່ອງຕະຫຼົກນັ້ນ ເຖິງແມ່ນວ່າຈະຢູ່ໃນຮູບແບບໃດກໍຕາມ ກໍເປັນສິ່ງທີ່ຈຳເປັນທີ່ພວກເຮົາຕ້ອງຊ່ວຍກັນປະຕິເສດ. ເຮົາຄວນຮຽນຮູ້ຄວາມແຕກຕ່າງລະຫວ່າງຄວາມສຳພັນທີ່ດີ ແລະ ປົກກະຕິ ກັບຄວາມຄວາມສຳພັນທີ່ບໍ່ດີ ໂດຍບໍ່ເຫັນວ່າ ຄວາມຮຸນແຮງທາງເພດເປັນເລື່ອງຕະຫຼົກໄວ້ໃຫ້ສ້າງສຽງຫົວທີ່ຈະນຳມາເວົ້າຫຼິ້ນໃຫ້ຜ່ອນຄາຍຄວາມເຄັ່ງຄຽດ.

ໂດຍ: ທີມບັນນາທິການ muan.la

ອ້າງອີງ:

- The Enjoyment of Sexist Humor, Rape Attitudes, and Relationship Aggression in College Students https://bit.ly/3hZ8bfN
- SEXUAL HUMOR APPRECIATION AND ITS RELATIONSHIP TO GENDER, SEX-ROLE ATTITUDE AND SEXIST HUMOR TYPE https://bit.ly/3wAKL4n
- Gender, attitudes towards women, and the appreciation of sexist humor https://bit.ly/3bV0Slp
- https://bit.ly/3fr1Mbh
- https://bit.ly/3yLOjTi
- https://bit.ly/3wDWO0H